Kamis, 28 April 2016

KHUTBAH JUM’AT BAHASA JAWA : NJAGI BENINGIPUN MANAH



KHUTBAH JUM’AT BAHASA JAWA
NJAGI BENINGIPUN MANAH
Dening : ANIS PURWANTO

إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِيْنُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَهْدِيْهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِنْ شُرُوْرِ أَنْفُسِنَا وَمِنْ سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَنْ يَهْدِهِ اللهُ فَهُوَ الْمُهْتَدُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًا مُرْشِدًا. أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ لاَ نَبِيَّ بَعْدَهُ. اَللَّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ وَبَارِكْ عَلَي حَبِيْبِنَا وَشَفِيْعِنَا وَمَوْلَنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَأصَحابهِ اْلأَخْيَارِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ.
قَالَ تَعَالَي عَزَّ مِنْ قَائِلٍ: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ. أَمَّا بَعْدُ.

Ma’asyiral Muslimin jamaah jum’ah rokhimakumullah.          
            Minangka pambukaning atur, sumangga kita aturaken puja puji syukur ing ngarsa dalem Allah SWT, ingkang sampun paring taufik sarta hidayah dhumateng kita sedaya, sahingga ing siyang punika kita saget nindakaken ibadah jum’at kanthi iklas krana Allah SWT. Kita nyuwun dhumateng Allah SWT, mugi-mugi ibadah kita saget katampi dening Allah SWT, wilujeng ing ndonya ngator ing akhirat. Shalawat dalah salam kunjuk dhumateng junjungan kita Nabi Agung Muhammad SAW, ingkang kita antu-antu syafaatipun mbenjang ing yaumul kiyamah, amin ya rabbal ‘alamin.
            Para sedherek, kita wajib ngaturaken syukur wonten ngarso dalem Allah SWT, awit kita dipun takdiraken dados tiyang mukmin. Awit mboten wonten kanikmatan ingkang langkung ageng katimbang nikmatipun iman. Atur keterangan punika kasebat ing Al-Qur’an Surat Yunus ayat 9 :
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَـٰتِ يَہۡدِيهِمۡ رَبُّہُم بِإِيمَـٰنِہِمۡ‌ۖ تَجۡرِى مِن تَحۡتِہِمُ ٱلۡأَنۡهَـٰرُ فِى جَنَّـٰتِ ٱلنَّعِيمِ
 “Satemene wong-wong kang iman lan nindakake amal-amal salih, dheweke kabeh bakal diparingi pituduh dening Pangerane jalaran saka imane dheweke kabeh iku kang mili ing sangisore dheweke kabeh kali-kali ana ing suwarga kang kebak kanikmatane”.
Ma’asyiral Muslimin jamaah jum’ah rokhimakumullah.
            Sumangga kita tingkataken iman lan taqwa dhumateng Allah SWT, kanthi nindakaken sedaya dhawuhipun Allah SWT lan nebihi saking sedaya awisanipun Allah SWT, kanthi nebihi ing sedaya tumindak maksiyat, awit yektosipun maksiyat punika andadosaken asoripun martabat lan nandang kapitunan lair lan batosipun. Sampun ngantos kito lajeng mbatalaken amalan-amalan shaleh ingkang sampun kita tindakaken, karana kadereng nindakaken pakaryan ingkang awan. Sampun ngantos manah ingkang sampun bening, lajeng kita regeti malih kanthi nindakaken amal tumindak ingkang jer lelawanan kaliyan ajaran agami islam.
            Allah SWT sampun paring penget dhateng kita sedaya, kadas ingkang kasebat ing kitab Suci Al-Qur’an, Surat An-Nisa’ ayat 142 :
إِنَّ ٱلۡمُنَـٰفِقِينَ يُخَـٰدِعُونَ ٱللَّهَ وَهُوَ خَـٰدِعُهُمۡ وَإِذَا قَامُوٓاْ إِلَى ٱلصَّلَوٰةِ قَامُواْ كُسَالَىٰ يُرَآءُونَ ٱلنَّاسَ وَلَا يَذۡكُرُونَ ٱللَّهَ إِلَّا قَلِيلاً۬
“ Satemene wong-wong munafik iku padha ngapusi Allah. Lan Panjenengane (Allah) banjur (males) ngapusi wong-wong iku mau. Lan yen wong-wong iku padha ngadeg nglakoni salat, dheweke kabeh padha ngadeg kanthi rasa keset. Wong-wong iku mung padha pamer marang manungga, lan ora padha eling marang Allah kejaba mung sethithik”.
            Manahipun tiyang-tiyang munafik punika mila reged sanget ing ngarsanipun Allah SWT. Pramila kita lajeng nyuwun pangreksa saking ngarsanipun Allah SWT, mugi-mugi kita mboten nyonto tumindak awon. Awit tumindak ingkang awan, estunipun namung badhe damel tuna lan asoripun badan kita piyambak.
            Pramila selajengipun, kita kedah saget njagi sedaya kesaenan ingkang sampun kita tindakaken kanthi sikep jujur lan kanthi manah dzikir dhumateng Allah SWT. Sedaya kita dadosaken cecepengan ingkang tan kengeng pedhot saking manah. Lan malah kasinggihan sanget, bilih sikep jujur lan dzikir punika kita dadosaken lelandhesan amal. Sahingga kanthi makaten sedaya kesaenan ingkang kita tindakaken saya dangu saya kathah lan saya ngrembaka, manfangati dateng badan kita piyambak, keluwarga dalah masyarakat. Sampun dadas kapitadasan kita sami bilih tandhanipun amalan sae punika dipun tampi dening Allah SWT, manawi amalan punika lajeng dipun susuli kanthi amalan sae sanesipun. Nanging sak kosok wangsulipun, bilih tandhanipun amal dipun tolak dening Allah SWT, manawi amalan punika kalawau lajeng dipun susuli kanthi tumindak awon.
Ma’asyiral Muslimin jamaah jum’ah rokhimakumullah.
            Mila kengge njagi supadas amal kesaenan kita mboten cepet ical, kita tansah enget dhumateng Allah kanthi dzikrullah, sahengga kita dipun tebihaken kalian sifat-sifat kadas sifatipun tiyang munafik, ingkang yen nindakaken amal namung wanten wanci-wanci penting ingkang kathah tiyangipun, kosok wangsulipun manawi ing nalika piyambakan ing ndalem mboten purun nindakaken.
            Kanthi makaten saestu pentingipun sikep istiqomah ing ndalem nindakaken amal ibadah dhumateng Allah SWT. Sahingga amal pengibadahan punika minangka landhesan anggen kita mapag gesang lan pagesangan kanthi langkung sae. Syeikh  Hasan al-Bashri natos ngendika : “Amal kebecikane wong mukmin iku ora kena ana mandhege, kejaba menawa wong iku mati”. Jumbuh kaliyan pangandikanipun Gusti Allah ing Al-Qur’an surat Al-Hijr ayat 99:
وَٱعۡبُدۡ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأۡتِيَكَ ٱلۡيَقِينُ
“ Lan sira nyembaha Pengeranira nganti tekane barang kang diyakini (yaiku pati)”.
            Para sedherek, ayat punika ngemutakenkita bilih Ibadah lan gegandhengan kaliyan anggayuh ridhanipun allah, mbaten kenging pedhot ngantos dumuginipun pejah. Mboten wanten pengibadahan ingkang sifatipun kala-kala, ing wekdal tartamtu kemawon. Amargi ridhanipun Allah punika boten namung kita betahaken ing satunggal mangsa kemawan, ananging kita betahaken ing salami-laminipun gesang kita. Allah sampun ngemutaken dhumateng kita sedaya, kadas kehemot ing surat Al-Hasyr ayat 19:
وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ نَسُواْ ٱللَّهَ فَأَنسَٮٰهُمۡ أَنفُسَہُمۡ‌ۚ أُوْلَـٰٓٮِٕكَ هُمُ ٱلۡفَـٰسِقُونَ
“ Lan sira aja padha kaya wong-wong kang lali marang Allah,. Mula Allah banjur ndadekake wong-wong iku padha lali marang awak-awake dhewe. Wong-wong kang kaya mangkono iku yaiku wong-wong kang fasik”.
Ma’asyiral Muslimin jamaah jum’ah rokhimakumullah.
            Jiwa ingkang sampun serik lan ruhani ingkang sampun bening, sumangga sami-sami kita jagi. Syukur manawi kita saget nambahi usaha murih saya ningkat resik lan beningipun. Selajengipun amal kesaenan kita punika saya dangu saya ngermbaka, saget manfangati dhateng kasembadanipun sedaya gegayuhan, kagem nggayuh  kawilujengan lan karahayan ing ndonya lan akhirat, amin ya rabbal ‘alamin.
بَارَكَ اللهُ لِيْ وَلَكُمْ فِي الْقُرْآنِ الْعَظِيْمِ، وَنَفَعَنِيْ وَإِيَّاكُمْ بِمَا فِيْهِ مِنَ اْلآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيْمِ. أَقُوْلُ قَوْلِيْ هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ الْعَظِيْمَ لِيْ وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِيْنَ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ. فَاسْتَغْفِرُوْهُ، إِنَّهُ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ.


Rabu, 13 April 2016

KHUTBAH JUM'AT : MENSYUKURI NIKMAT ILAHI



KHUTBAH JUM’AT
MENSYUKURI NIKMAT ILAHI
oleh : ANIS PURWANTO

إِنَّ الْحَمْدَ لِلَّهِ نَحْمَدُهُ وَنَسْتَعِيْنُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَسْتَهْدِيْهِ وَنَعُوذُ بِاللهِ مِنْ شُرُوْرِ أَنْفُسِنَا وَمِنْ سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَنْ يَهْدِهِ اللهُ فَهُوَ الْمُهْتَدُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًا مُرْشِدًا. أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ لاَ نَبِيَّ بَعْدَهُ. اَللَّهُمَّ صَلِّ وَسَلِّمْ وَبَارِكْ عَلَي حَبِيْبِنَا وَشَفِيْعِنَا وَمَوْلَنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَأصَحابهِ اْلأَخْيَارِ وَمَنْ تَبِعَهُمْ بِإِحْسَانٍ إِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ.
قَالَ تَعَالَي عَزَّ مِنْ قَائِلٍ: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ. أَمَّا بَعْدُ.
Ma’asyiral Muslimin jamaah jum’ah rokhimakumullah.
            Marilah kita panjatkan puji dan syukur kehadirat Allah SWT, Dzat yang Maha Pemurah, yang tidak putus-putusnya melimpahkan berbagai macam kenikmatan kepada kita. Diantaranya limpahan nikmat-Nya tersebut adalah masih diberi-Nya kita kesempatan untuk bisa menunaikan ibadah Jum’at secara berjamaah, dalam kondisi badan sehat, tidak kurang suatu apapun, shalawat dan salam senantiasa kita sampaikan kepada Nabi Agung  Muhammad SAW.
            Selanjutnya marilah kita perteguh kembali kesaksian kita, bahwa tidak ada Tuhan yang layak disembah dijagad raya ini selain Allah SWT, dan Nabi Muhammad SAW adalah Nabi termulia yang diutus-Nya sampai  akhir zaman, yang tidak ada Nabi lagi sesudah beliau.
            Kemudian marilah senantiasa kita tingkatkan prestasi keimanan dan ketaqwaan kita kepada Allah SWT, sehingga kualitas kehambaan kita semakin membaik dari waktu kewaktu. Yang pada akhirnya nanti kita bisa semakin dicintai-Nya dan dimasukkan-Nya kita ke surga, serta diselamatkan-Nya dari siksa api neraka.
Ma’asyiral Muslimin jamaah jum’ah rokhimakumullah.
            Ketika kita dirundung oleh berbagai musibah, acapkali kita lupa terhadap nikmat Allah SWT. Yang tampak dihadapan mta kita hanyalah kepedihan dan derita yang sambung-menyambung. Padahal, dalam berbagai musibah yang sering melanda itu, Allah SWT masih tidak henti-hentinya melimpahkan nikmat-Nya kepada kita, yang justru sering tidak kita sadari, karena pikiran kita tengah diliputi kekalutan dikepung oleh bayang-bayang kepedihan,
            Dan ketika kita dilimpai nikmat yang banyakpun, acapkali kita kurang puas terhadap nikmat Allah SWT itu. Kita kurang puas, karena pikiran kita melupakan nikmat tersebut, serta hanya terfokus untuk memperoleh kenikmatan yang lebih banyak, dan lebih banyak lagi.
            Kenikmatan-kenikmatan yang telah berada didalam genggaman kitapun  terasa masih kurang, karena itu kita sibuk berburu kenikmatan yang lainnya lagi. Begitu terus, tiada henti.
            Meskipun berbagai nikmat-Nya dilupakan, atau dikurangpuasi, Allah SWT masih terus saja melimpahkan berbagai nikmat-Nya. Didalam melimpahkan berbagai nikmat-Nya kepada kita itu, Allah SWT tidak menuntut apapun, selain hanya satu hal, yaitu hendaknya kita mau mensyukurinya. Allah berfirman dalam Al-Qur’an Surat Al-Baqarah ayat 152 :
فَٱذۡكُرُونِىٓ أَذۡكُرۡكُمۡ وَٱشۡڪُرُواْ لِى وَلَا تَكۡفُرُونِ
“Karena itu, ingatlah kalian kepada-Ku, niscaya Aku ingat (pula) kepada kalian. Dan bersyukurlah kepada-Ku, dan janganlah kalian mengingkari (nikmat-Ku)”.
Ma’asyiral Muslimin jamaah jum’ah rokhimakumullah.
            Mensyukuri nikmat Allah SWT bukanlah aktifitas yang sia-sia. Mensyukuri nikmat Allah SWT mempunyai banyak manfaat, diantaranya adalah Allah akan memberikan pahala kepada orang-orang yang mau bersyukur kepada-Nya, sebagaimana firman-Nya :
وَسَنَجۡزِى ٱلشَّـٰكِرِينَ
 “Dan Kami akan memberi balasan kepada orang-orang yang bersyukur “. (QS. Ali Imran : 145).
            Manfaat lain dari mensyukuri nikmat Allah adalah Allah pasti akan menambah nikmat yang telah diberikannya kepada orang-orang yang mau bersyukur kedada-Nya, ini seperti yang termaktub didalam Al-Qur’an Surat Ibrahim ayat 7:
وَإِذۡ تَأَذَّنَ رَبُّكُمۡ لَٮِٕن شَڪَرۡتُمۡ لَأَزِيدَنَّكُمۡ‌ۖ وَلَٮِٕن ڪَفَرۡتُمۡ إِنَّ عَذَابِى لَشَدِيدٌ۬
“Dan (ingatlah) juga tatkala Tuhan Kalian memaklumkan : sesungguhnya jika kalian bersyukur, pasti kami akan menambah (nikmat) kepada kalian. Dan jika kalian mengingkari (nikmat-Ku), maka sesungguhnya adzab-Ku sangatlah pedih”.
Ma’asyiral Muslimin jamaah jum’ah rokhimakumullah.
            Demikianlah diantara manfaat mensyukuri nikmat Allah SWT itu. Kesemua manfaat itu mendatangkan effek yang menyenangkan bagi orang-orang yang menyukuri nikmat Allah tersebut. Dalam praktek nyata syukur atas nikmat Allah itu bisa kita wujudkan dalam bentuk kecintaan yang semakin mendalam kepada Allah SWT,, menggunakan nikmat Allah tersebut untuk amal-amal shaleh yang bersifat pribadi ataupun bersifat sosial, yang mendatangkan banyak manfaat bagi masyarakat luas. Dan bukannya malah kita pergunakan untuk hal-hal yang bertentangan dengan syariat Allah SWT.
            Bersyukur adalah sarana yang paling tepat untuk menyadarkan kita,  siapakah sesungguhnya kita, dan siapakan sesungguhnya Allah SWT itu. Sebab dari aktifitas bersyukur itu pula kita akan memperoleh ketajaman batin untuk mau berperan dalam memajukan agama, kaum muslimin, bahkan umat manusia secara keseluruhan.
            Sebagai penutup khutbah , marilah kita intensifkan bersyukur kita. Karena dari situ kita bisa mendapatkan hal-hal positip yang demikian menakjubkan dalam kehidupan kita, yang bisa mengangkat kita ke level yang lebih baik dibandingkan semua kehidupan manusia yang ada. Ini seperti yang disabdakan oleh Rasulullah SAW, yang artinya : “Menakjubkan sekali kondisi orang mukmin itu. Semua persoalannya mendatangkan kebaikan bagi dirinya. Dan yang demikian itu tidak terjadi kecuali pada orang mukmin. Bila dia mendapatkan kemudahan, dia bersyukur. Dan yang demikian itu baik bagi dirinya. Dan apabila dia ditimpa kesusahan, dia bersabar. Dan yang demikian itupun baik pula bagi dirinya”. HR. Muslim dan Ahmad).
            Semoda Allah SWT memasukkan kita semua dalam golongan orang-orang yang mau bersyukur. Selamat di dunia dan di akhirat. Amin ya rabbal ‘alamin.
بَارَكَ اللهُ لِيْ وَلَكُمْ فِي الْقُرْآنِ الْعَظِيْمِ، وَنَفَعَنِيْ وَإِيَّاكُمْ بِمَا فِيْهِ مِنَ اْلآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيْمِ. أَقُوْلُ قَوْلِيْ هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ الْعَظِيْمَ لِيْ وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِيْنَ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ. فَاسْتَغْفِرُوْهُ، إِنَّهُ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ.