KHUTBAH
IDUL ADHA 1436 H / 2015 M
IMAN LAN TAQWA DADOS DHASARING PENGURBANAN LAN
PEMBANGUNAN
الله أكبر الله أكبر الله أكبر الله أكبر الله أكبر
الله أكبر الله أكبر
الله أكبر الله أكبر
اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ نَحْمَدُهُ
وَنَسْتَعِيْنُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ وَنَتُوْبُ اِلَيْهِ وَنَعُوْذُ بِاللهِ مِنْ
شُرُوْرِ اَنْفُسِنَا وَسَيِّئَاتِ اَعْمَالِنَا مَنْ يَهْدِ اللهُ فَلاَ مُضِلَّ
لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ. اَشْهَدُ اَنْ لاَ اِلهَ اِلاَّ اللهُ
وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ
وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلَى نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى ءَالِهِ
وَاَصْحَابِهِ وَمَنْ تَبِعَهُ اِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ. اَمَّا بَعْدُ:
فَيَاعِبَادَ اللهِ : اُوْصِيْكُمْ وَنَفْسِي بِتَقْوَ اللهِ وَطَاعَتِهِ لَعَلَّكُمْ
تُفْلِحُوْنَ. قَالَ اللهُ تَعَالَى فِى الْقُرْآنِ الْكَرِيْمِ: يَااَيُّهَا
الَّذِيْنَ اَمَنُوا اتَّقُوا اللهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوْتُنَّ اِلاَّ
وَاَنْتُمْ مُسْلِمُوْنَ
Allahu Akbar, Allahu Akbar, Allahu Akbar, laa ilaaha illallahu Allahu
Akbar, Allahu Akbar walillahil hamdu.
Jama’ah
Shalat idul Adha Rakhimakumullah.
Minangka pambukaning atur, sumangga sesarengan kita ngeningaken cipta saha manah, kanthi ngaturaken pujo puji
syukur ing ngarso dalem Allah SWT, Gusti ingkang Maha Agung. Ingkang sampun
paring kanugrahan saha kanikmatan dumateng kita sedaya, sahingga ngantos ing enjangipun Idul Adha punika kita saged nindakaken pangibadahan
dumateng Allah SWT. Kita nyuwun dumateng Allah SWT mugi-mugi ibadah kita
katampi dening Allah SWT. Sahingga kita manggih kawilujengan ing donya dumugi
ing akherat.
Shalawat saha salam mugia katur
dhumateng junjungan kita, Nabi Agung Muhammad SAW, ingkang sampun mbimbing
dhumateng sedaya kaum muslimin, nuju margi ingkang utami. Mugi-mugi kita
sedaya pikantuk syafaatipun mbenjang wanten ing yaumul kiyamah, amin ya rabbal
‘alamin.
Jama’ah
Shalat idul Adha Rakhimakumullah.
Ing
enjang punika kita umat Islam mangayubagya dhatengipun dinten agung “Idul Adha”
kanthi nindakaken sarangkeaning ibadah ritual ingkang mila sampun dipun
syariataken dening agami . wondene caranipun inggih punika sarana ngumandhangaken
kalimah takbir, tahmid lan tahlil, minangka tandha bukti anggen kita ngagungaken
asmanipun Allah SWT. “ Allahu Akbar, Allahu Akbar, Allahu Akbar, laa ilaaha
illallahu Allahu Akbar, Allahu Akbar walillahil hamdu.
Kajawi ngumandhangaken
kalimah takbir ingkang dipun wiwiti kalawau dalu , kita ugi kadhawuhan
nindakaken shalat Idul Adha kados ingkang nembe kita tindadaken kalawau. Ing
salajengipun tumraping kita ingkang kaparingan jembaring rizki ugi dipun
dhawuhi supados damel korban sarana mragat kewan korban, ingkang salajengipun
dagingipun sebagian ageng dipun bagi-bagi dhateng para sedherek kita fuqara’
lan masakin.
Jama’ah
Shalat idul Adha Rakhimakumullah.
Saben-saben kita
kedhatengan dinten agung Idul Adha, kita lajeng enget dhateng sejarahipun Nabi
Ibrahim as kaliyan putranipun, inggih punika Nabi Ismail as. Wanten salebetipun
kisah, kalih-kalihipun rama lan putra dipun uji dening Allah SWT. Nabi Ibrahim
as manawi saestu langkung tresna dhateng Allah Pangeranipun, katresnan punika
supadhas dipun buktekaken kanthi mragat putranipun. Kalih-lalihipun rama dalah
putra lulus saking ujianipun, sarana naati dhawuhipun Allah, senajaan toh
akhiripun Nabi Ismail tetep sugeng, jalaran mboten kapragat saestu, awit lajeng
dipun gantos dening Malaikat kanthi menda gibas. Makaten ingkang dados
kersanipun Allah SWT
Bab punika kacariosaken
wanten ing salebetipun Al-Qur’an , kasebat wanten ing Surat As Shaffat : 102 :
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ ٱلسَّعۡىَ قَالَ يَـٰبُنَىَّ إِنِّىٓ
أَرَىٰ فِى ٱلۡمَنَامِ أَنِّىٓ أَذۡبَحُكَ فَٱنظُرۡ مَاذَا تَرَىٰۚ قَالَ
يَـٰٓأَبَتِ ٱفۡعَلۡ مَا تُؤۡمَرُۖ سَتَجِدُنِىٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ
ٱلصَّـٰبِرِينَ
“Wusana nalika anake, Ismail iku wus tekan
saguh usaha, bebarengan karo dheweke, Ibrahim banjur kandha : Dhuh ngger anakku,
Rama pirsa ana ing sajrone impen, yen rama kadhawuhan dening Allah nyembelih
sira, ngger. Mula saka iku pikiren. Ismail banjur matur: Dhuh rama, sumangga
kula aturi nindakaken punapa ingkang kadhawuhaken dhumateng panjenengan, rama.
Insya Allah rama badhe pirsa, bilih kula kalebet golonganipun tiyang-tiyang
ingkang sabar”.
Makaten
ingkang dados kersanipun Allah SWT, ingkang nyutradarani kisah ageng punika,
ingkang akhiripun Nabi Ibrahim lan Nabi Ismail as katetepaken minangka lambang
pengurbanan lan pembangunan. Kasebat wanten ing Al-Qur’an Surat Al-Baqarah ayat
127 :
وَإِذۡ يَرۡفَعُ إِبۡرَٲهِـۧمُ ٱلۡقَوَاعِدَ مِنَ ٱلۡبَيۡتِ وَإِسۡمَـٰعِيلُ
رَبَّنَا تَقَبَّلۡ مِنَّآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
“Lan
elinga nalika Ibrahim lan Ismail bebarengan ngankat (mbangun) dhasar-dhasare
Baitullah). Wong loro (rama lan putra) mau banjur ndonga : Dhuh Gusti Pangeran
kula, mugi wantena kepareng Paduka nampi amalan kula. Sejatosipun Paduka punika
maha Midhanget lan Maha Ngawuningani”.
Allahu Akbar, Allahu Akbar, Allahu Akbar, laa ilaaha illallahu Allahu
Akbar, Allahu Akbar walillahil hamdu.
Jama’ah
Shalat idul Adha Rakhimakumullah.
Mila
kasinggihan sanget, bilih pendidikan lan hikmah inti ingkang winengku wanten
ing salebetipun syariat Idul adha punika wanten kalih, inggih punika
pengorbanan lan pembangunan. Tetela pengurbanan lan pembangunan minangka bab
ingkang mboten lepas saking pagesanganipun manungsa. Awit manungsa kacipta
dening Allah kanthi dipun lengkapi fitrah membangun lan berkurban. Kados pangandikapnipun Allah wanten ing
Al-Qur’an Surat Hud ayat 61 :
هُوَ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ وَٱسۡتَعۡمَرَكُمۡ فِيہَا
فَٱسۡتَغۡفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوٓاْ إِلَيۡهِۚ إِنَّ رَبِّى قَرِيبٌ۬ مُّجِيبٌ۬
“Panjenengane Allah iku nyipta sira kabeh saka
bumi, lan gawe sira kabeh dadi pemakmure bumi. Mula saka iku sira kabeh pdha
nyuwuna pangapura marang Allah, wusana banjur tobata marang Panjenengane. Satemene
Pangeraningsun iku maha cedhak marang kawulane lan nyembadani penyuwune para
kawulane”
Wondene piwucal
adilihung ingkang saget kita pethik saking kisah Nabi Ibrahim as lan Nabi
Ismail as, inggih punika panjenenganipun
sukses ngangkat utawi mbangun dasaripun agami kanthi kebak raos iman lan ketaatan dhumateng Allah
SWT. Ketaatan minangka dasar utami saking sadaya kegiataning manungsa, kasil
dipun tindakaken kanthi kebak keihklasan lan kesabaran, senajan kedah mawi
pengorbanan ingkang awrat sanget. Malah kanthi lila legawaning manah sanggup ngurbanaken
keng putra ingkang sakelangkung dipun trisnani.
Ananging jalaran saking
ta’atipun dhumateng Allah, katresnan dhateng anak kalawau saget kawon, amargi
saking agengipun keta’atan dumateng Allah SWT. Sahingga manawi katresnan kita dhumateng Allah
SWT , anglangkungi tresna kita dhateng sanesipun, tartamtu badhe mahanani kagayuhing
kabegjan ingkang sakalangkung ageng lan
langgeng.
Pembangunan wonten ing
bidhang punapa kemawon, tan kenging mboten tartamtu mbetahaken perngurbanan,
saya ageng bidhang ingkang dipun bangun, ugi kedah saya ageng pengurbanan
ingkang dipun wedalaken. Cita-cita mbangun bangsa lan nagari Indonesia ingkang
kita tresnani punika ugi merlokaken pengurbanan ingkang ageng.
Pembangunan ingkang
dipun leksanaaken wonten ing nagari kita punika, pancen sakalengkung wiyar
sanget tebanipun, sahengga asring kasebat, “Pembangunan manungsa seutuhnya
dan pembangunan masyarakat indonesia seluruhnya”. Mila saking punika karana
agengipun gegayuhan saking Pembangunan Nasional, sahingga Pemerintah RI paring
asma kabinet kanthi sebatan “ KABINET KERJA”, kanthi slogan “KERJA, KERJA DAN
KERJA”. Awit kita akeni bilih lampahing pembangunan taksih panjang, pramila mbetahaken
partisipasi saking sedaya lapisan masyarakat wanten ing sedaya bidhang, selaras
kaliyan pakaryan lan profesi kita piyambak-piyambak. Wondene gegayuhan ingkang
pungkasan saking pembangunan inggih punika, “ nagari igkang baldatun
toyyibatun wa rabbun ghofuur”. Kados sampun kasebat ing Surat Saba’ ayat 15
:
بَلۡدَةٌ۬ طَيِّبَةٌ۬
وَرَبٌّ غَفُورٌ۬
“Sawijining negara sing indah, gemah ripah loh
jinawi, subur makmur, adil tat tentrem, pendhudhuke guyup rukun, urip ana ing
sajrone pangayoman lan lindhungane Allah , Pangeran kang Maha Paring
Pangapura”.
Ing
salajengipun perlu kita aturaken wonten ing ngriki bilih, saat punika kita
bangsa Indonesia nembe nedheng-nedhengipun ngadhepi satunggalingng pakaryan
nasional, inggih punika pemilukada serentak, ingkang insya Allah badhe
kaleksanan mbenjang dinten Rabu Pahing tanggal 9 Desember 2015. Malah khususipun ing wewengkon Kab. Ngawi ing
saat sapunika sampun dumugi penetapan Daftar Pemilih Sementara (DPS), ingkang
datanipun terus dipun sempurnakaken ngantos titi wanci katetapaken dados Daftar
Pemilih Tetap, mbenjang tanggal 1-2 Oktober 2015.
Pramila saking punika
para sederek, kewajiban kita minangka rakyat Indonesia mboten wonten sanes
kejawi mesthi lan wajib anyengkuyung lan nderek nyuksesaken pemilukada tahun
2015 punika, Awit kanthi Pemilukada punika badhe kita pilih Bupati lan Wakil
Bupati Kab. Ngawi, minangka pimpinan “masa depan”. Sumangga kita usahakaken Pemilukada mangke
saged mlampah kanthi lancar, aman, tertib lan tentrem.
Allahu Akbar, Allahu Akbar, Allahu Akbar, laa ilaaha illallahu Allahu
Akbar, Allahu Akbar walillahil hamdu.
Jama’ah
Shalat idul Adha Rakhimakumullah.
Akhiripun, kanthi mendhet piwucal adiluhung lan
hikmah saking Idul Adha, dipun ajab wanten ningkatipun ketaatan lan ketaqwaan
kita dhumateng Allah SWT lan utusanipun, saha ningkatipun keihklasan
berrkurban, kita yakin kanthi seyakin-yakinipun, bilih gegayuhan satunggalipun cita-cita
uawi idham-idhaman kedah sarana pengurbanan. Saya ageng gegayuhan ingkang dipun
tuju, ugi kedah saya ageng pengurbanan ingkang dipun wedalaken.
Minangka kawulanipun Allah SWT ingkang
katitahaken kanthi winates daya lan kemampuan, mila kita kedah tansah nyuwun
pangreksa dhumateng Allah SWT, mugi-mugi kawontena nagari ingkang ing saat
punika nembe mbangun ing sedaya bidang, saget kalis saking sedaya rubeda,
sehingga enggal saget uwal saking reribet, ekonomi enggal pulih kados wingi
uni, baldatun thoyyibatun wa rabbun ghofur. Sumangga sedaya kita aturaken
dhumateng para punggowo nagari ingkang kawogan mimpin. Pundi engkang sae
sumangga kita sengkuyung, pundi engkang awon sumangga kito kritisi, kagem
kemajengan ing sedayanipun.
Kanthi hikmah Idul Adha tahun 1436 H punika
sumangga sak saged-saged nyonto keihklasan pengorbanan Nabi Ibrahim as dalah
nabi Ismail as, wanten ing pagesangan kita, sahingga saged manggih karaharjan
kanthi gesang ingkang sakinah . Mugi-mugi kita sedaya kaparingan maghfiroh saha
katampi sedaya amal ibadah, manggih kabekjan ing ndonya dalah ing akhirat. Amin
ya rabbal ‘alamin.
